ჭიანჭველა ერთ-ერთი მწერია რომლისაც ადამიანებს იშვიათად თუ ეშინიათ, ან განიცდიან ზიზღს. ისინი უწყინარნი, შრომის მოყვარე, ძლიერები და სოციალური მწერებია. ჭიანჭველას მწერების მეფეს ტყუილად არ უწოდებენ და ამ სტატიდან თქვენ ამაში დარწმუნდებით.
ჭიანჭველა(ლათ. Formicidae)- მწერების ოჯახის და ჭიანჭველასებრთა სუპეროჯახის წარმომადგენელია. იგი არის სოციალური მწერი, მათი ყველა სახეობა სოციალურ ცხოვრებას ეწევა. მსოფლიოში დაახლოებით 12 000 ჭიანჭველის სახეობაა გავრცელებული, რომლებიც ანტარქტიკის გარდა ყველა კონტინენტზეა მოდებული. კოლონიები შედგება 3 კასტისგან: მდედრები, მამრები და მუშა ინდივიდებისგან. ისინი ცხოვრობენ ოჯახებად(კოლონიებად) ბუდეებში. ბუდეები სხვადასხვა სახისაა მაგალითად მიწისქვეშ, ხეებში, ქვის ქვეშ, ზოგიერთი სახეობა კი მცენარეების ნაწილებისგან აგებენ ბუდეებს, არსებობენ პარაზიტული სახეობებიც, რომლებიც სხვა სახეობოს ბუდეებში ცხოვრობენ. მონათმფლობელი ჭიანჭველები რომლებიც იტაცებენ სხვა სახეობის კვერცხებს და გამოჩეკვის თანავე საკუთარ ბუდეებში ამუშავებენ მონებად. ზოგიერთი სახეობის ჭიანჭველები ადაპტირებულები არიან ადამიანის საცხოვრებლებში. ჭიანჭველების ზოგიერთი სახეობა ითვლება სარგებლის მომტანად, რადგან ისინი ანადგურებენ მწერებს და ამით აბალანსებენ ბუნებას, მაგრამ არის სახეობები რომლებიც არიან ზიანის მომტანები.
ამ მწერის შესაძლებლობები ყველამ კარგად იცის, მათ შეუძლიათ საკუთარზე 100 ჯერ მძიმე ნივთის ტარება და თანაც რეკორდულ მანძლიებზე, ამის მიზეზი ის გახლავთ, რომ ჭიანჭველა დიდი რაოდენობით იღებს საკვებს(ენერგიას) მას ასევე აქვს მოხერხებული აგებულება და გადაადგილების სტილი. აღსანიშნავია მათი ფეხები, რომლებიც ნებისმიერ ზედაპირზე და კუთხით აძლევს თავისუფალი მოძრაობის საშუალებას, თუნდაც გლუვ მინაზე ვერტიკალურად დაკიდებული და ათეულჯერ მძიმე ტვირთით დატვირთული.
ეს კი ძალიან კარგი დოკუმენტური ფილმია ჭიანჭველებზე. ვისაც გაინტერესებთ შეგიძლიათ უყუროთ და დარწმუნებული ვარ არ ინანებთ.
ჭიანჭველები ძირითადად იკვებებიან მცენარეული წვენით, სხვა მწერებით, ასევე არის სახეობები რომლებსაც კულტივირებული ყავთ სოკოები, ბუდეებში უქმნიან შესაბამის პირობებს, ზრდიან მათ და შემდეგ საკვებად იყენებენ, ზოგიერთ სახეობას კი საკუთარი “საქონელიც” კი ყავთ, ბუგრების მსგავსი მცენარის ტილები, რომლებიც მცენარის წვენის გადამუშავების შედეგად გამოყოფენ ტკბილ სეკრეტს, რითაც კვებავენ ჭიანჭველებს. ეს თანამშრომლობა იმ დონეზეა განვითარებული, რომ ჭიანჭველებს ეს მწერები 1 მცენარიდან მეორეზე გადაყავთ, უვლიან, მალავენ წვიმის დროს და რაც მთავარია იცავენ მათ, ჭიანჭველა კი საუკეთესო მცველია მწერების სამყაროში.ჭიანჭველების მთლიანი მასა(წონა) უტოლდება ადამიანების ჯამურ მასას, ისინი ხმელეთის ბიო მასის 10-25%-ს შეადგენენ, ანუ ხმელეთზე ადამიანების შემდეგ ჭიანჭველები ბატონობენ. რაოდენობა ზოგიერთ ადგილებში 1 კვადრატულ კილომეტრზე რამდენიმე მილიარდს შეიძლება აღწევდეს. ისინი მუდამ საკვების ძიებაში არიან და მათ მიერ შთანთქმული საკვები წარმოუდგენელ რიცხვებს აღწევს, ჭიანჭველები ერთად აღებულ ლომებზე, მგლებზე და ვეფხვებზე მეტ საკვებს ჭამენ.
No comments:
Post a Comment